Je hebt er vast al wel van gehoord; de 13 wekenecho. Per 1 september 2021 is deze echo ingevoerd, maar nog wel als een wetenschappelijke studie. Je krijgt hem aangeboden rond de 13e week van je zwangerschap, naast de welbekende 20 wekenecho. Deze eerdere echo is bedoeld om ernstige lichamelijke afwijkingen (eerder) op te sporen. Wat deze echo precies inhoudt leggen wij je graag uit in dit blog.
Waarom een 13 wekenecho?
De 13 en 20 wekenecho zijn medische echo’s en vallen onder prenatale screening. Het doel van deze echo is om in een vroeg stadium te onderzoeken of het ongeboren kind lichamelijke afwijkingen heeft. Ernstige afwijkingen, zoals een open schedel of groot defect in de buikwand, kunnen mogelijk vroeg in de zwangerschap worden ontdekt.
Hierdoor is er meer tijd om vervolgonderzoeken in te zetten en na te denken wat je met de zwangerschap wilt. Je zou namelijk mogen kiezen voor het afbreken van de zwangerschap bij (ernstige) afwijkingen.
We raden je aan om goed na te denken over je keuze voor het wel of niet laten doen van een 13 weken echo. Bedenk hoeveel je al zou willen weten of zou willen laten onderzoeken. Wat als de echoscopiste een afwijking ziet? Wat zou je dan doen? Zou je aanvullend onderzoek wensen? Zou je kunnen of willen zorgen voor een kind met een handicap? Zou je de zwangerschap misschien af willen breken? Wanneer je er geen consequenties aan wilt verbinden, hoeveel meerwaarde geeft deze echo je dan?
Dit zijn serieuze vragen om over na te denken voordat jullie een beslissing nemen. We komen hierop terug in een uitgebreid gesprek.
Het onderzoek
De echoscopist kijkt je kindje van top tot teen na door middel van een uitwendige echo (heel soms wordt er gevraag om een inwendige echo te mogen maken). Hierbij worden de grove structuren bekeken zoals onder andere de ruggengraat, buikwand, hoofd, hersenen en het hartje. Ook wordt gekeken of het kindje goed groeit. Dit onderzoek duurt ongeveer 30 minuten. De uitslag van het onderzoek krijg je direct.
De echo wordt door speciaal opgeleide echoscopisten uitgevoerd. Om deze reden wordt dit niet in onze eigen praktijk gedaan maar word je hiervoor verwezen naar het ziekenhuis of het IRIS-centrum in Tiel.
Geslacht bij 13 wekenecho
Bij de 13 wekenecho wordt er geen geslachtsbepaling gedaan. Soms is het nog te vroeg om dit te kunnen zien. Daarnaast mag dit ook niet de reden zijn om een medische echo te laten uitvoeren waardoor er besloten is dat de echoscopiste dit niet mag benoemen. Als je graag het geslacht van je kindje wil weten, kun je bij ons een pretecho inplannen rond 16 weken zwangerschap.
IMITAS studie
De 13 wekenecho wordt enkel aangeboden in een studieverband, de IMITAS studie. IMITAS staat voor IMplementation of fIrst Trimester Anomaly Scan en zij onderzoeken de effecten van de 13 wekenecho. Dit houdt in dat ze onderzoeken of het invoeren van deze echo zinvol is. Daarnaast onderzoeken ze bijvoorbeeld ook of het zorgt voor meer onrust en angst bij zwangeren en hun partners.
Wanneer je gebruik wilt maken van de 13 wekenecho doe je automatisch mee met deze studie en dien je hiervoor ook schriftelijk toestemming te geven. Het is niet mogelijk om de 13 wekenecho te laten doen zonder deelname aan deze studie. Vanuit de studie kun je benaderd worden om vragenlijsten in te vullen. Hierin wordt gevraagd hoe je de 13 wekenecho hebt ervaren.
Kosten 13 wekenecho
De kosten voor deze echo worden volledig vergoed. Is er vervolgonderzoek nodig? Dan kan het zijn dat de kosten daarvoor van je eigen risico afgaan.
Wanneer word je uitgesloten voor de 13 wekenecho?
Er zijn een aantal redenen waarom je uitgesloten kan worden voor deze echo. Het gaat om de volgende situaties:
- Wanneer je een indicatie hebt voor een uitgebreidere echo (Geavanceerd Ultrasound Onderzoek, ook wel GUO genoemd) doordat bijvoorbeeld jijzelf of je partner geboren is met een aangeboren afwijking.
- Wanneer je jonger bent dan 16 jaar mag je helaas niet deelnemen aan wetenschappelijk onderzoek.
- Wanneer je een afwijkende NIPT uitslag hebt. Je krijgt dan namelijk een ander traject aangeboden en hebt dan ook recht op een uitgebreidere echo in plaats van de 13 wekenecho.
Het verschil tussen de 13 en 20 wekenecho
De 13 en 20 wekenecho hebben hetzelfde doel. Ze vervangen elkaar niet, maar vullen elkaar aan. Het verschil is dat de 13 wekenecho eerder in de zwangerschap plaatsvindt. Hoewel het kind rond 13 weken een stuk kleiner en minder ver ontwikkeld is dan rond 20 weken, zijn sommige (ernstige) afwijkingen al wel te zien. Hierdoor kun je eerder keuzes maken in de zwangerschap en heb je meer bedenktijd dan na de 20 wekenecho. Bij de 20 wekenecho is het kindje echter al veel groter en zijn veel structuren (zoals het hart) verder ontwikkeld en beter zichtbaar. Daardoor kan de echoscopist het kind meer in detail onderzoeken en dus meer opsporen dan bij de 13 wekenecho.
Wanneer er bij de 13 wekenecho bepaalde structuren van het kindje niet goed in beeld gebracht kunnen worden zal de echo niet herhaald worden. Bij de 20 wekenecho krijg je wel een herhalingsecho aangeboden wanneer de echoscopist niet alles heeft kunnen beoordelen.
Hopelijk hebben we je een goed beeld kunnen geven van de 13 wekenecho!
Mocht je na het lezen van deze blog je nog verder willen verdiepen in dit onderwerp, kijk voor meer informatie op de website over pre- en neonatale screeningen of neem contact met ons op.