Fysiek en emotioneel herstel
Na de bevalling zal je merken dat je niet direct weer ‘de oude’ bent. Een tijd van ‘ontzwangeren’ breekt aan. Dit kan een paar maanden duren maar bij sommige vrouwen zelfs negen maanden tot een jaar.
Symptomen die kunnen horen bij het ‘ontzwangeren’ zijn:
– Vermoeidheid
– Duizeligheid
– Futloosheid
– Haaruitval
– Vergeetachtigheid
– Neerslachtige gevoelens/stemmingswisselingen
Deze verschijnselen kunnen voortkomen uit de hormoonschommelingen en daarnaast door de grote verandering in je leven die een baby met zich meebrengt.
Je kunt het gevoel hebben dat je uit balans bent en alleen nog maar met je kind bezig bent. Geef jezelf de tijd om te wennen aan je nieuwe rol als moeder. Zeker een eerste kind heeft een enorme impact op je leven. Wanneer je moet wennen aan deze nieuwe situatie, zorg er dan voor dat je voldoende tijd vrij maakt voor jezelf door bijvoorbeeld hulp van de vader in te schakelen of door oppas te regelen.
Zorg er tevens voor dat je voldoende rust neemt. Probeer de eerste weken na de bevalling het rustuurtje in de middag aan te houden, zeker wanneer je nog gebroken nachten hebt, en plan je agenda niet te vol met visite. Af en toe een kruis in de agenda en een ‘vrije’ dag inlassen kan ook rust geven. Probeer verder gezond te eten en naar buiten te gaan. De frisse buitenlucht heeft ook een gunstig effect op je welzijn.
Merk je dat neerslachtige gevoelens de overhand krijgen waarbij je eetlust verminderd en je minder goed kan slapen? Ga dan eens praten met je huisarts.
Gewicht
Gemiddeld komt een zwangere 12-14 kg aan. Deze kilo’s zijn er na de bevalling niet direct af. Probeer de eerste 6 weken nog even niet met je gewicht bezig te zijn. Ná 6 weken mag je lichamelijke activiteiten/sporten eventueel weer rustig op gaan pakken. Probeer door middel van gezonde voeding, voldoende beweging en voldoende slaap weer op gewicht te komen.
Bloedverlies en het terugkeren van de menstruatie
De eerste week na de bevalling verlies je bloed als een zeer ruime menstruatie. Hierbij is het mogelijk ook stolsels te verliezen ter grootte van een vuist, dit is normaal. In de loop van de kraamweek neemt de hoeveelheid bloedverlies af. Het zal maximaal tot 6 weken na de bevalling aanhouden. Zo lang je bloedverlies hebt raden we je af om tampons te gebruiken, geslachtsgemeenschap te hebben, in bad te gaan of te gaan zwemmen. Dit in verband met infectiegevaar van de baarmoederholte. In je baarmoeder zit namelijk ,op de plaats waar de placenta heeft gezeten, een wond. Wanneer het bloedverlies helemaal is gestopt weten we dat de wond genezen is en heb je geen kans meer op een infectie.
Wanneer de menstruatie terug keert is zeer wisselend per persoon. Vaak keert je cyclus sneller terug wanneer je kunstvoeding geeft. Bij borstvoeding kan de menstruatie nog maanden wegblijven. Het terugkeren van de menstruatie kan variëren van 4-6 weken na de bevalling tot een jaar na de bevalling (bij borstvoeding). Let wel op aangezien je 2 weken voorafgaand aan je menstruatie al een eisprong hebt gehad en dus vruchtbaar bent. Zie ook https://www.debetuwewaard.nl/anticonceptie/
Herstel van het perineum en de bekkenbodem
Wanneer je hechtingen hebt gehad kun je deze nog een tijdje voelen. Het hechtmateriaal wat we gebruiken is oplosbaar, wel is er een verschil in de oplosbaarheid. Voor de huid wordt meestal hechtdraad gebruikt wat na 6-8 dagen oplost, de diepere lagen wordt gehecht met hechtmateriaal wat na ca. 4-6 weken oplost. Het hechtmateriaal kan dan letterlijk oplossen maar ook is het mogelijk dat je lichaam de draadjes naar buiten af stoot. We adviseren de eerste week bij toiletgang de hechtingen goed schoon te spoelen. Wanneer de wond nog niet goed genezen is na de kraamweek kan het zijn dat we dit langer adviseren. Wat verder goed helpt voor de genezing is om de wond goed droog te houden. Dit is in combinatie met het bloedverlies en kraamverband wel eens lastig, daarom kan het helpen om tijdens het rustuur met blote billen in bed te liggen, uiteraard wel op een handdoek of celstofmatje. We kunnen tijdens de nacontrole nog even meekijken of het goed genezen is.
De bekkenbodem is een groep spieren aan de onderkant van het bekken. Deze hangmat van spieren zorgen ervoor dat de buikinhoud op zijn plek blijft en niet naar beneden ‘uitzakt’. Na een zwangerschap en bevalling is deze bekkenbodem verslapt. Dit kan leiden tot verzakkingen en incontinentieklachten. We raden alle kraamvrouwen aan om bekkenbodemspieroefeningen te doen. Ook kun je onder begeleiding van een fysio- of bekkentherapeut een cursus MamaFit doen.
Geslachtsgemeenschap
Voor veel vrouwen is het spannend om weer te vrijen na een bevalling. Uit onderzoek blijkt dat 50% van de vrouwen zes weken na de bevalling nog geen geslachtsgemeenschap heeft gehad. Wij raden geslachtsgemeenschap af zo lang je bloedverlies hebt, in verband met het infectiegevaar in de baarmoeder. Daarnaast is het prettig om het perineum (de huid tussen vagina en anus) de tijd te geven om goed te helen, hier staat ongeveer 6 weken voor. Maar het allerbelangrijkste is natuurlijk dat jij en je partner er ‘klaar’ voor zijn. We adviseren om er de eerste keer de tijd voor te nemen en bij voorkeur een glijmiddel te gebruiken op waterbasis. Hierdoor heb je minder kans dat het gevoelig/pijnlijk zal zijn. Wanneer je pijn bij het vrijen blijft houden adviseren we je om contact met je huisarts op te nemen.